Postępowanie egzekucyjne ZUS
Czym jest zajęcie egzekucyjne ZUS? Co oznacza zawiadomienie o wszczęciu postępowania egzekucyjnego? Po jakim czasie ZUS blokuje konto płatnika składek? Co to jest postępowanie administracyjne ZUS? Dowiedz się więcej o postępowaniu egzekucyjnym w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Aktualne sankcje ZUS i kary za nieopłacanie składek.
Co to jest postępowanie egzekucyjne ZUS?
Postępowanie egzekucyjne ZUS to forma przymusowego dochodzenia należności przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych. Egzekucji może podlegać płatnik, który po otrzymaniu upomnienia z ZUS:
- nie dotrzymuje terminów opłacania składek i innych obciążeń,
- nie opłaca należności względem ZUS w całości,
- w ogóle nie opłaca należnych składek (bez uprzedniego wyrażenia chęci skorzystania z ulgi dla przedsiębiorców).
Czy niepłacenie składek ZUS jest przestępstwem?
Zgodnie z artykułem 218 Kodeksu Karnego, każda osoba która umyślnie i uporczywie wykonuje czynności naruszające sprawy z zakresu prawa ubezpieczeń społecznych, może podlegać karze grzywny lub ograniczenia wolności do lat dwóch. Zadaniem płatnika jest odprowadzanie za pracownika należnych składek do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w odpowiednim terminie. W skrajnych przypadkach płatnikowi grozi więc kara pozbawienia wolności.
Kiedy wszczyna się postępowanie egzekucyjne ZUS?
Postępowanie egzekucyjne wszczyna się w momencie, gdy płatnik składek notorycznie nie wywiązuje się z obowiązków względem urzędu. Zobowiązaniem przedsiębiorcy jest opłacanie składek, odsetek, kosztów egzekucyjnych, kosztów upomnień i opłat dodatkowych (na przykład opłaty prolongacyjnej) w wyznaczonej wysokości oraz terminie. W przeciwnym wypadku, urząd kieruje do niego pismo przypominające o konieczności opłacenia należności. Gdy upomnienia okazują się bezskuteczne, ZUS może przejść do egzekucji w trybie:
- egzekucji sądowej,
- egzekucji administracyjnej, w tym:
- egzekucji własnej, która przeprowadzana jest przez dyrektora Oddziału ZUS.
- egzekucji za pośrednictwem urzędu skarbowego, którą prowadzi Naczelnik Urzędu Skarbowego.
Egzekucja administracyjna ZUS
Postępowanie administracyjne ZUS prowadzone jest przez urząd z konta bankowego zadłużonego płatnika. Administracyjne postępowanie egzekucyjne może rozpocząć się po siedmiu dniach od doręczenia upomnienia. Zakład samodzielnie ustala w jakim banku przedsiębiorca ma otwarte rachunki, po czym składa do niego wniosek o przejęcie należnych środków. We wniosku zawiera się również wezwanie do blokady wypłat środków z tych rachunków bez zgody urzędu (do wysokości długu).
Zajęte kwoty zostają przekazane na pokrycie zadłużenia w ZUS. Od tego momentu firma nie ma możliwości wypłacania środków z rachunku, a bank nie może udostępniać ich posiadaczowi konta – udziela jedynie odpowiedzi na pytania, dlaczego środki zostały zablokowane. Informacja o zajęciu konta przekazywana jest również innym bankom i placówkom pocztowym. Fundusze wpływające na rachunek bankowy przejęty przez ZUS podlegają egzekucji na takich samych zasadach, jak zgromadzone tam uprzednio oszczędności. Dotyczy to nie tylko wypłat, ale też świadczeń takich jak emerytury czy renty.
Wyjątki w egzekucji administracyjnej ZUS
Czy postępowanie administracyjne ZUS całkowicie uniemożliwia dostęp do środków? Dopuszcza się wyjątkowe sytuacje, w których ZUS zezwala na wypłatę funduszy z zajętego rachunku. Zadłużenie nie może mieć wpływu na pracowników ani osoby, względem których pracodawca ma obowiązek opłacania alimentów. Z tego względu bank ma obowiązek umożliwić wypłatę środków na wynagrodzenia dla pracowników oraz na alimenty. Ta forma wsparcia uznawana jest za jeden z czterech rodzajów ulgi w postępowaniu egzekucyjnym ZUS.
Aby mieć możliwość wybrania środków z rachunku zajętego przez ZUS, trzeba udowodnić w banku występowanie opisanych wcześniej okoliczności. Dowodem może być przedstawienie pełnej listy płac lub dokumentu stwierdzającego obowiązek opłacania alimentów na dzieci płatnika składek. Jeżeli uda się udowodnić istnieje takiej sytuacji, pieniądze zostaną przekazane beneficjentom bezpośrednio przez bank.
Egzekucja administracyjna za pośrednictwem urzędu skarbowego
W przypadku gdy działania podjęte przez ZUS okazują się bezskuteczne, sprawa zostaje przekazana do naczelnika urzędu skarbowego. Organ posiada wszelkie dostępne środki egzekucyjne, które zostały przewidziane dla postępowania egzekucyjnego w administracji. Naczelnik ma możliwość przeprowadzenia egzekucji nawet z papierów wartościowych lub innych praw majątkowych.
Egzekucja sądowa ZUS
Przedsiębiorca zalegający z opłacaniem należności względem ZUS może podlegać egzekucji na drodze sądowej. W takiej sytuacji, na wniosek Zakładu Ubezpieczeń Społecznych, sprawa prowadzona jest przez komornika sądowego. Taki rodzaj postępowania prowadzi się, jeżeli:
- występuje zbieg egzekucji administracyjnej ZUS (do tego samego składnika majątku) z komornikiem wyznaczonym przez sąd jako organ prowadzący łączną egzekucję,
- do egzekucji prowadzonej przez komornika z nieruchomości przyłącza się oddział ZUS.
Zabezpieczenia finansowe ZUS
Zobowiązania płatnika wobec ZUS nie przepadają nawet wtedy, gdy przedsiębiorca okazuje się być niewypłacalny. Zakład Ubezpieczeń Społecznych ma możliwość zabezpieczenia swoich roszczeń względem płatnika, ustanawiając np. hipotekę przymusową albo zastaw ustawowy. W takiej sytuacji zajęciu może podlegać nie tylko nieruchomość przedsiębiorcy, ale też rzeczy ruchome czy nawet akcje i obligacje.
ZUS pozostaje uprawniony do żądania ujawnienia składników majątku dłużnika. W takiej sytuacji płatnik musi przedstawić całość posiadanego majątku. Pod uwagę brane są składniki, które mogą stać się przedmiotem zastawu ustawowego lub hipoteki przymusowej. Jeżeli część majątku zostanie zatajona, płatnik będzie odpowiadać za złożenie fałszywych zeznań.
Czy dług w ZUS może przejść na osoby trzecie?
Zadłużenie płatnika składek ZUS nie ogranicza się wyłącznie do jednego podmiotu. Gdy przedsiębiorca okaże się niewypłacalny, za długi mogą odpowiadać także osoby trzecie z jego otoczenia. Za osobę trzecią uznaje się:
- członka rodziny płatnika lub rozwiedzionego małżonka, który współpracuje przy prowadzeniu działalności,
- nabywcę zadłużonego przedsiębiorstwa,
- część zorganizowaną działalności,
- byłych wspólników przedsiębiorcy.
Ulgi w ramach postępowania egzekucyjnego
Przedsiębiorca, względem którego ZUS rozpoczął proces przejmowania majątku, może ubiegać się o ulgę w postępowaniu egzekucyjnym. Wyróżnia się kilka sytuacji, w których przedsiębiorca (lub osoba trzecia, która przejęła dług) może liczyć na zawieszenie lub całkowite uchylenie czynności egzekucyjnych. Wymaga to złożenia pełnego zestawu dokumentów o pomoc w spłacie należności z zakresu postępowania egzekucyjnego ZUS. Dowiedz się więcej o uldze w odrębnym artykule poświęconym temu zagadnieniu.
- 9Udostępnienia
- 9
