Wyrejestrowanie z ZUS
Aktualizacja 15 maja 2023
Przedsiębiorca, który kończy prowadzenie działalności gospodarczej, musi wyrejestrować się z roli płatnika składek w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Wyrejestrowanie z ZUS dotyczy również pracowników oraz członków ich rodzin, którym wygasa tytuł do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych. Jak dokonać wyrejestrowania z ZUS?
Wyrejestrowanie przedsiębiorcy z ZUS
Wpisany do CEIDG płatnik składek, który zakończył już prowadzenie swojego biznesu, ma obowiązek wyrejestrowania się z ZUS. W tym celu powinien wypełnić formularz CEIDG-1 (wniosek o wykreślenie wpisu) i przekazać go do urzędu gminy, któremu podlega. Podane we wniosku informacje muszą być poprawne i zgodne ze stanem faktycznym, ponieważ na ich podstawie Zakład Ubezpieczeń Społecznych przygotuje formularz ZUS ZWPA, który służy do wyrejestrowania płatnika składek.
Składając dokument o wyrejestrowanie działalności z CEIDG jako płatnik składek, istnieje możliwość wyrejestrowania również pracowników i członków rodziny. W takim przypadku sporządzone zostaną dodatkowe dokumenty:
Jak wyrejestrować spółkę z ZUS?
Aby wyrejestrować z ZUS spółkę zarejestrowaną w KRS, trzeba najpierw wyrejestrować wszystkie osoby za które płatnik składek składał dokumenty rozliczeniowe. W tym celu wykorzystuje się druk ZUS ZCNA oraz ZUS ZWUA, w zależności od indywidualnej sytuacji przedsiębiorcy. Dopiero po wyrejestrowaniu wszystkich pracowników i członków rodziny istnieje możliwość zgłoszenia zaprzestania prowadzenia firmy.
Do zgłoszenia należy wykorzystać dokument KRS o zaprzestanie wykonywania pozarolniczej działalności albo druk NIP-8. Przekazane w ten sposób dokumenty muszą być uzupełnione poprawnie i zgodnie ze stanem faktycznym, ponieważ na ich podstawie ZUS przygotuje dokumenty służące do wyrejestrowania płatnika, czyli ZUS ZWPA.
Wyrejestrowanie wspólników spółki
Wspólnicy spółek, pełniący funkcję płatnika składek na swoje ubezpieczenia, w sytuacji zaprzestania prowadzenia spółki mają obowiązek złożenia do KRS formularza ZUS ZWPA. Dodatkowo powinni pamiętać o złożeniu druku ZUS ZWUA i ZCNA, jeżeli ubezpieczali członków swojej rodziny.
Wyrejestrowanie pracownika z ZUS
W przypadku gdy pracownik przestał podlegać ubezpieczeniom ze względu na wygaśnięcie umowy regulującej stosunek pracy, należy wyrejestrować go z ZUS. W tym celu płatnik składek składa do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych dokument ZUS ZWUA. Należy go przekazać w 7 dni od ustania tytułu do ubezpieczeń. Termin ten zostaje wydłużony do 30 dni w sytuacji, gdy wyrejestrowanie dotyczy pracowników skierowanych do pracy za granicą.
Wyrejestrowanie pracownika z ZUS po terminie
Płatnik składek, który nie wywiąże się z określonych przepisami terminów, powinien liczyć się z konsekwencjami w postaci finansowej kary z urzędu. Grzywna wynosi od 20 do 5 000 zł, w zależności od indywidualnej sytuacji.
Jak wyrejestrować członka rodziny z ZUS?
Wyrejestrowanie członka rodziny z ZUS jest obowiązkiem płatnika składek, któremu pracownik zgłosił wcześniej taką konieczność. Wyróżnia się wiele czynników, które decydują o konieczności wyrejestrowania członka rodziny:
- utrata statusu członka rodziny,
- powstanie tytułu do obowiązkowych ubezpieczeń (na przykład ze względu na podjęcie pracy lub rozpoczęcie prowadzenia działalności gospodarczej),
- ukończenie 18 roku życia przez dziecko, które nie kontynuuje nauki i nie posiada orzeczenia o niepełnosprawności,
- ukończenie 26 roku życia przez dziecko, które kontynuowało naukę na uczelni wyższej (lub zakończenie nauki na uczelni przed 26 rokiem życia).
Wyrejestrowanie dziecka z ZUS (lub innego członka rodziny) przeprowadza się za pomocą druku ZUS ZCNA. Dokument należy złożyć w momencie wyrejestrowania osoby ubezpieczonej, która zgłosiła wcześniej do ubezpieczeń członka swojej rodziny, albo w momencie zgłoszenia przez ubezpieczonego zaistnienia jednej z opisanych wyżej sytuacji. Od momentu zgłoszenia płatnik składek ma 7 dni na wyrejestrowanie członka rodziny.
Wyrejestrowanie z dobrowolnych ubezpieczeń
W przypadku osób, które dobrowolnie zgłosiły się do ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych, wyrejestrowanie musi zostać przeprowadzone bezpośrednio przez ubezpieczonego. Do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych składa się dokument ZWUA, w sytuacji gdy:
- ubezpieczony chce zrezygnować z dobrowolnego ubezpieczenia emerytalnego, rentowego oraz chorobowego
- ubezpieczony został objęty ubezpieczeniami obowiązkowymi, na przykład w momencie nawiązania nowego stosunku pracy
- rozwiązał umowę z NFZ dotyczącą dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego
Wyrejestrowanie osoby zatrudniającej nianię
Osoba zatrudniająca nianię z którą umowa już wygasła (lub została rozwiązana) musi w ciągu 7 dni:
- wyrejestrować siebie z roli płatnika składek z wykorzystaniem druku ZUS ZWPA – należy podać swoje dane osobowe i datę rozwiązania/wygaśnięcia umowy,
- wyrejestrować nianię z ubezpieczeń z wykorzystaniem druku ZUS ZWUA – należy podać jej dane osobiste oraz informację o tym, czy niania jest emerytką, pobiera rentę albo jest niepełnosprawna i datę wyrejestrowania (jako następny dzień po dacie wygaśnięcia umowy).
Kod przyczyny wyrejestrowania ZUS
W formularzu ZUS ZWUA kod przyczyny wyrejestrowania służy do wskazania przez płatnika w jakim trybie doszło do konieczności wyrejestrowania z ubezpieczeń. Aby tego dokonać, należy wprowadzić w odpowiednim polu kod przyczyny wyrejestrowania ZUS. Trzycyfrowy ciąg znaków jest jednoznacznie interpretowany po stronie urzędu. Jakie są kody przyczyn wyrejestrowania?
- kod 100 – ustanie tytułu do ubezpieczeń
- kod 500 – zgon ubezpieczonego
- kod 600 – inne przyczyny wyrejestrowania
- kod 700 – zawieszenie prowadzenia działalności gospodarczej
- kod 800 – wyrejestrowanie pracownika w momencie, gdy zakład pracy przeszedł na innego pracodawcę
Wielu pracodawców zastanawia się jaki kod wyrejestrowania z ZUS 100 czy 600 będzie bardziej odpowiedni. Trzeba pamiętać, że przekazywane do urzędu dokumenty muszą być zgodne ze stanem faktycznym. Świadome wprowadzanie instytucji w błąd może wiązać się konsekwencjami dla przedsiębiorcy. Z tego względu dokładnie opisany kod wyrejestrowania musi odpowiadać realnej sytuacji.
Czytaj więcej:
Wyrejestrowanie z ZUS: https://www.zus.pl/firmy/wyrejestrowanie-platnika/firmy
- 2Udostępnienia
- 2