Zasiłek Wyrównawczy ZUS
Aktualizacja 7 września 2022
Komu przysługuje zasiłek wyrównawczy ZUS? Ile wynosi świadczenie wyrównawcze z Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i kto może liczyć na finansowe wsparcie? Poznaj warunki uzyskania zasiłku wyrównawczego i sprawdź listę potrzebnych dokumentów.
Czym jest zasiłek wyrównawczy ZUS?
Zasiłek wyrównawczy to forma świadczenia wypłacanego przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych w sytuacji, gdy występuje konieczność skierowania pracownika na rehabilitację ze względu na charakter wykonywanej pracy lub przy zamiarze przekwalifikowania, a jego wynagrodzenia uległo obniżeniu.
Komu należy się zasiłek wyrównawczy?
Świadczenie wypłaca się wyłącznie ubezpieczonym pracownikom ze zmniejszoną sprawnością do pracy, których wynagrodzenie zostało obniżone przez konieczność poddania się rehabilitacji zawodowej w celu przyuczenia do określonej pracy albo adaptacji.
W przypadku gdy konieczność rehabilitacji zawodowej powstała ze względu wypadek przy pracy lub chorobę zawodową, pracownik ma prawo do wypłaty zasiłku wyrównawczego z ubezpieczenia wypadkowego. W pozostałych przypadkach pracownikowi przysługuje świadczenie z ubezpieczenia chorobowego.
Rehabilitację zawodową przeprowadza się u pracodawcy na odrębnym stanowisku, które jest dostosowane do potrzeb przyuczenia i adaptacji lub w zakładowym ośrodku rehabilitacji zawodowej.
Jak długo przysługuje zasiłek wyrównawczy ZUS?
Prawo do wypłacenia zasiłku wyrównawczego powstaje w dniu podjęcia przez pracownika rehabilitacji. Zasiłek przysługuje przez cały okres rehabilitacji, ale nie dłużej niż przez 24 miesiące.
Prawo do wypłaty świadczenia wyrównawczego ustaje:
- wraz z dniem zakończenia rehabilitacji zawodowej i przesunięcia do innej pracy, ale nie później niż po 24 miesiącach od rozpoczęcia rehabilitacji
- jeżeli ze względu na stan zdrowia pracownika rehabilitacja stała się bezcelowa
Komu nie przysługuje zasiłek wyrównawczy?
Wyróżnia się wiele sytuacji, których ustalenie przez ZUS uniemożliwi wypłatę świadczenia. Przede wszystkim, na zasiłek wyrównawczy nie mogą liczyć osoby uprawnione do renty lub emerytury z tytułu niezdolności do pracy. Zasiłek nie przysługuje także za okresy:
- sprawowania opieki nad dzieckiem lub innym członkiem rodziny
- niezdolności do pracy ze względu na chorobę
- pobierania świadczenia macierzyńskiego
- nieobecności w pracy z przyczyn, które uniemożliwiają pracownikowi otrzymanie wynagrodzenia
Pracownik nie ma prawa do zasiłku z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, jeżeli:
- wyłączna przyczyna wypadku to udowodnione naruszenie przez niego przepisów dotyczących ochrony życia lub zdrowia, spowodowane umyślnie lub na skutek niedbalstwa
- przyczynił się w znacznym stopniu do spowodowania wypadku będąc w tanie nietrzeźwości lub pod wpływem środków odurzających
- odmówił poddania się badaniom w celu ustalenia zawartości alkoholu lub innych środków odurzających w organizmie lub przez swoje zachowanie uniemożliwił przeprowadzenie takiej kontroli
Ile wynosi zasiłek wyrównawczy ZUS?
Kwota świadczenia wyrównawczego to różnica między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem za 12 miesięcy kalendarzowych poprzedzających rehabilitację a wynagrodzeniem miesięcznym po obniżeniu wynagrodzenia. Kwota wynagrodzenia będzie więc różnić się w zależności od miejsca pracy osoby ubezpieczonej i obejmowanego przez nią stanowiska.
Przykładowo, dla osoby której przeciętne wynagrodzenie w ciągu 12 miesięcy wyniosło 4 000 zł, a przez rehabilitację zostało obniżone do 3 800 zł, to wysokość świadczenia będzie ustalona na 200 zł.
Jeżeli pracownik przepracował tylko część miesiąca ze względu na nieobecność w pracy z przyczyn usprawiedliwionych, to zasiłek wyrównawczy ZUS za ten miesiąc przysługuje w wysokości różnicy między przeciętnym miesięcznym wynagrodzeniem obniżonym o 1/30 za każdy dzień opisanej wcześniej nieobecności a wynagrodzeniem otrzymanym w tym miesiącu.
Wniosek o zasiłek wyrównawczy
Jakie dokumenty są potrzebne aby otrzymać z ZUS zasiłek wyrównawczy? Do przyznania oraz wypłaty świadczenia niezbędne okaże się:
- orzeczenie od uprawnionego lekarza ZUS (albo lekarza wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy) o konieczności poddania się rehabilitacji zawodowej
- zaświadczenie pracodawcy o okresie rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do pracy
- zaświadczenie płatnika składek przygotowane na druku Z-3
- zaświadczenie pracodawcy o wysokości miesięcznego wynagrodzenia w czasie rehabilitacji lub przyuczenia do pracy
Do wypłaty zasiłku wyrównawczego z tytułu ubezpieczenia wypadkowego, konieczne będzie przygotowanie innego zestawu dokumentów:
- orzeczenie od uprawnionego lekarza ZUS (albo lekarza wojewódzkiego ośrodka medycyny pracy) o konieczności poddania się rehabilitacji zawodowej
- zaświadczenie płatnika składek przygotowane na druku Z-3
- zaświadczenie pracodawcy o okresie rehabilitacji zawodowej lub przyuczenia do pracy
- zaświadczenie pracodawcy o wysokości miesięcznego wynagrodzenia w czasie rehabilitacji lub przyuczenia do pracy
- protokół ustalenia przyczyn i okoliczności wypadku przy pracy, jeżeli konieczność poddania się rehabilitacji spowodował wypadek w czasie wykonywania obowiązków zawodowych
- jeżeli konieczność poddania się rehabilitacji spowodowała choroba zawodowa, decyzja o jej stwierdzeniu musi zostać wystawiona przez inspektora sanitarnego i dostarczona w pakiecie dokumentów do wybranej placówki ZUS lub elektronicznie przez platformę PUE.
Czytaj więcej:
Zasiłek wyrównawczy ZUS: https://www.zus.pl/pl/swiadczenia/zasilki/zasilek-wyrownawczy/komu-przysluguje
