Mały ZUS
Aktualizacja 1 września 2022
Co to jest Mały ZUS?
Wprowadzona w 2019 roku ulga dla przedsiębiorców Mały ZUS upoważnia beneficjentów do opłacania niższych składek na ubezpieczenia społeczne. Prowadząc działalność gospodarczą, istnieje możliwość opłacania składek od postawy wymiaru zależnej od indywidualnych dochodów z działalności gospodarczej w poprzednim roku kalendarzowym. Trzeba jednak pamiętać, że dotyczy to jedynie składek na ubezpieczenia społeczne. Sprawdź jak prawidłowo rozliczyć Mały ZUS plus 2022.
Mały ZUS – dla kogo?
Mała działalność plus to ulga skierowana przede wszystkim do przedsiębiorców. Skorzystanie z programu jest całkowicie dobrowolne. Trzeba jednak spełnić kilka innych warunków, by cieszyć się obniżoną wysokością składek ZUS.
- Koniecznym warunkiem jest prowadzenie działalności gospodarczej na podstawie wpisu do CEIDG (Centralna Ewidencja i Informacja o Działalności Gospodarczej), albo na podstawie innych przepisów szczególnych
- Przychód z tytułu działalności gospodarczej prowadzonej przez cały ubiegły rok nie może przekroczyć 120 000 zł
Korzystanie z ulgi Mały ZUS Plus wiąże się również z pewnymi obowiązkami.
- Przedsiębiorca jest zobowiązany do przekazywania w deklaracji rozliczeniowej informacji o rocznym przychodzie i dochodzie oraz stosowanych formach opodatkowania.
- Na żądanie urzędu, trzeba przedłożyć dokumenty potwierdzające stosowane w ubiegłym roku formy opodatkowania, wysokość rocznego przychodu i dochodu w terminie 14 dni od otrzymania wezwania. W przeciwnym wypadku podstawą wysokości składek stanie się 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Czy istnieją przedsiębiorcy, którzy nie mogą skorzystać z pakietu ulg? Wyróżnia się pięć dokładnie opisanych przypadków.
- Jeżeli przedsiębiorca w poprzednim roku kalendarzowym prowadził działalność gospodarczą w okresie krótszym niż 60 dni, czyli podlegał ubezpieczeniom społecznym i zdrowotnym z tego tytułu przez krócej niż 60 dni, nie będzie mógł otrzymać ulgi. Oznacza to, że nie można opłacać składek Mały ZUS Plus w pierwszym roku prowadzenia działalności.
- Przedsiębiorca rozliczający się w formie karty podatkowej i jednocześnie zwolniony ze sprzedaży od podatku VAT nie będzie w stanie skorzystać z ulgi Mały ZUS Plus. W takim przypadku przychód z działalności gospodarczej stanowi wartość sprzedaży określonej w ustawie o podatku od towarów i usług, który podlega opodatkowaniu tym podatkiem, bez kwoty wspomnianego podatku.
- W przypadku gdy przedsiębiorca podlegał ubezpieczeniom społecznym lub zdrowotnym z tytułu innej pozarolniczej działalności, nie będzie mógł uzyskać niższej kwoty składek z tytułu Mały ZUS.
- Osoby spełniające warunki do opłacania “preferencyjnych składek” (czyli składek od zadeklarowanej kwoty nie mniejszej od 30% minimalnego wynagrodzenia) nie otrzymają prawa do skorzystania z ulgi Mały ZUS.
- Gdy przedsiębiorca rozszerzył zakres prowadzonej działalności ale jednocześnie wykonuje dla obecnego lub byłego pracodawcy te same obowiązki, nie może skorzystać z ulgi Mały ZUS.
Jakie dokumenty są potrzebne, by skorzystać z Małego ZUS-u Plus?
W zależności od tego, w jakiej sytuacji znajduje się przedsiębiorca, do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych trzeba będzie złożyć inne zestawy dokumentów. Wyróżnia się cztery zasadnicze przypadki, w których lista formalności może się odpowiednio wydłużać lub skracać.
- Przedsiębiorcy, którzy prowadzili działalność gospodarczą w 2021 i nie korzystali z Małego ZUS-u Plus, powinni złożyć trzy druki (w terminie nie późniejszym niż 31 stycznia 2022):
- Wyrejestrowanie z ubezpieczeń, w którym kod tytułu ubezpieczenia zaczynać się będzie od cyfr 05 10, 05 12, jeżeli 31 grudnia 2021 przedsiębiorca podlegał ubezpieczeniom z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej.
- Wyrejestrowanie z ubezpieczeń, w którym kod tytułu ubezpieczenia zaczynać się będzie od cyfr 05 70, 05 72 w przypadku, gdy 31 grudnia 2021 zakończył się okres dwóch lat korzystania z preferencyjnych składek.
- Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych lub zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, w którym kod tytułu ubezpieczenia zaczyna się od 05 90 lub 05 92 (tytuł ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą, które posiadają status niezdolnych do pracy).
- Osoby które rozpoczęły lub wznowiły w styczniu 2022 prowadzenie działalności gospodarczej, która była prowadzona przez co najmniej 60 dni i z tytułu której nie korzystało się w 2021 roku z małego ZUS-u, powinny złożyć:
- Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych lub zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, w którym kod tytułu ubezpieczenia zaczyna się od 05 90 lub 05 92 (tytuł ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą, które posiadają status niezdolnych do pracy).
Przedsiębiorcy w tej sytuacji posiadają prawo do Małego ZUS-u w 2022 roku, jeżeli nie wyczerpali maksymalnego okresu do ulgi, który wynosi 36 miesięcy.
- Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych lub zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, w którym kod tytułu ubezpieczenia zaczyna się od 05 90 lub 05 92 (tytuł ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą, które posiadają status niezdolnych do pracy).
- Przedsiębiorcy którzy rozpoczęli lub wznowili działalność gospodarczą później niż w styczniu 2022, a była prowadzona w 2021 roku przez minimum 60 dni i z tytułu której nie skorzystało się z Małego ZUS-u:
- Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych lub zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, w którym kod tytułu ubezpieczenia zaczyna się od 05 90 lub 05 92 (tytuł ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą, które posiadają status niezdolnych do pracy).
- Przedsiębiorcy którzy będą korzystać z małej działalności plus później niż w styczniu 2022, powinni przedłożyć:
- Wyrejestrowanie z ubezpieczeń, w którym kod tytułu ubezpieczenia zaczynać się będzie od cyfr 05 10, 05 12, jeżeli 31 grudnia 2021 przedsiębiorca podlegał ubezpieczeniom z tytułu prowadzenia działalności gospodarczej, ale nie korzystał z małego ZUS-u plus, lub
- Wyrejestrowanie z ubezpieczeń, w którym kod tytułu ubezpieczenia zaczynać się będzie od cyfr 05 70, 05 72 w przypadku, zakończył się 24-miesięczny okres korzystania z preferencyjnych składek
- Zgłoszenie do ubezpieczeń społecznych lub zgłoszenie do ubezpieczenia zdrowotnego, w którym kod tytułu ubezpieczenia zaczyna się od 05 90 lub 05 92 (tytuł ubezpieczenia przewidziany dla osób z rentą, które posiadają status niezdolnych do pracy).
Jeżeli osoba prowadząca działalność nie zgłosi się w terminie do ulgi, będzie to interpretowane jako rezygnacja.
Ile wynosi Mały ZUS 2022?
Przed złożeniem dokumentów, przedsiębiorcy mogą zastanawiać się, ile tak naprawdę oszczędzą korzystając z Małego ZUS-u. Każdego roku, wysokość obniżonych składek obliczana jest na podstawie obowiązującego aktualnie minimalnego wynagrodzenia. Jeżeli wynagrodzenie wynosi 3010 zł brutto, składki mały ZUS wynoszą:
- składka emerytalna – 176.27 zł
- składka rentowa – 72.24 zł
- składka wypadkowa – 15.08 zł
- składka chorobowa (dobrowolna) – 21.12 zł
- składka na Fundusz Pracy (dobrowolna) – 22.12 zł
- składka zdrowotna – wyliczana indywidualnie na podstawie posiadanej formy opodatkowania
Minimalna, łączna kwota składek mały ZUS wynosi więc 263.59 zł. W przypadku gdy płatnik zdecyduje się na opłacenie składki chorobowej i na Fundusz Pracy, kwota składek osiągnie 285.71 zł. Ciekawą sytuacją jest opcjonalność opłacania FP w małym ZUS-ie.
Niższe składki można opłacać przez maksymalnie 36 miesięcy w ciągu 60 ostatnich miesięcy kalendarzowych, w których prowadziło się działalność. Jeżeli z programu korzystało się już wcześniej, do wspomnianych 36 miesięcy zalicza się również poprzedni okres ulgi.
Dobrowolne ubezpieczenie chorobowe dla przedsiębiorców
Od kiedy będzie obowiązywało ubezpieczenie chorobowe, jeżeli przedsiębiorca zdecyduje się na jego opłacanie? Objęcie ubezpieczeniem będzie obowiązywało od dnia, który zostanie wskazany w składanym wniosku, jeżeli zgłoszenie do ubezpieczenia zostanie dokonane w terminie do końca danego miesiąca, a jeśli wspomniany termin jest krótszy niż 7 dni, gdy zgłoszenie do ubezpieczeń zostanie dokonane w terminie 7 dni od daty wystąpienia obowiązku ubezpieczenia.
Mały ZUS Plus – jak obliczyć?
Wszystkie podmioty, które prowadzą pozarolniczą działalność gospodarczą i korzystają z małej działalności plus obliczają podstawę wymiaru składek na podstawie dochodu z poprzedniego roku kalendarzowego. Znaczenie ma także wybrana forma opodatkowania.
- W przypadku gdy w poprzednim roku rozliczało się na zasadach ogólnych, trzeba będzie ustalić wysokość dochodów uzyskanych z działalności na podstawie przepisów dotyczących podatku dochodowego od osób fizycznych.
- Rozliczając się zgodnie z przepisami zryczałtowanego podatku dochodowego i nie korzystając wcześniej ze zwolnienia sprzedaży od podatku od usług i towarów, roczny dochód oblicza się mnożąc roczny przychód przez współczynnik 0.5. Jeżeli wartość nie jest równa, wynik działania zaokrągla się do pełnych groszy w górę po przekroczeniu 0.5 grosza.
- Przedsiębiorcy którzy w poprzednim roku kalendarzowym rozliczali się zgodnie z przepisami zryczałtowanego podatku dochodowego od przychodów ewidencjonowanych, obliczą podstawę wysokości składek mnożąc roczny przychód z działalności przez współczynnik 0.5. W przypadku gdy, wartość nie jest równa, wynik działania zaokrągla się do pełnych groszy w górę po przekroczeniu 0.5 grosza.
Obliczanie podstawy wysokości składek
Posiadając już wyliczony roczny dochód, przedsiębiorca może obliczyć swoją podstawę wymiaru składek społecznych i zdrowotnych. Należy wykonać trzy proste kroki:
- Pierwszym krokiem jest obliczenie przeciętnego, miesięcznego dochodu z działalności prowadzonej w poprzednim roku kalendarzowym. W tym celu należy podzielić roczny dochód przez liczbę dni kalendarzowych, w których prowadziło się działalność gospodarczą. Wyliczoną wartość mnoży się przez współczynnik 30, co daje łącznie miesięczny dochód.
- Następnym krokiem jest pomnożenie przeciętnego miesięcznego dochodu z tytułu prowadzenia działalności przez współczynnik 0.5. Trzeba pamiętać o odpowiednim zaokrągleniu wartości do pełnych groszy.
- Otrzymany w ten sposób wynik porównuje się do 30% minimalnego wynagrodzenia oraz 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego. Te działania są koniecznie, ponieważ podstawa wymiaru składek nie może być mniejsza od 30% minimalnego wynagrodzenia (w 2022 roku to 903 zł), a także nie może przekraczać 60% prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego ustalonego na dany rok (w 2022 roku to 3553.20 zł). Jeżeli uzyskało się wynik mniejszy niż 30% minimalnego wynagrodzenia, przedsiębiorcę obowiązuje najniższa podstawa wymiaru składek w wysokości 30% najniższego możliwego wynagrodzenia.
Od jakiej kwoty opłaca się składki na ubezpieczenia społeczne?
W czasie korzystania z małego ZUS-u plus, w poszczególnych miesiącach opłaca się składki na ubezpieczenia obliczone na podstawie podanych wyżej przepisów. Wysokość kwoty od której opłaca się należności ma wpływ na wysokość przysługujących przedsiębiorcom świadczeń z ubezpieczenia zdrowotnego i społecznego. Zalicza się do nich między innymi zasiłek opiekuńczy i macierzyński.
Kalkulator Mały ZUS Plus
Jeżeli dokonanie obliczeń wydaje się przedsiębiorcy zbyt skomplikowane, może skorzystać z darmowego narzędzia online jakim jest kalkulator mały ZUS plus 2022. To wygodne rozwiązanie pomoże uniknąć także kosztownych pomyłek. Dostępny na stronie Zakładu Ubezpieczeń Społecznych formularz udostępni przedsiębiorcy najważniejsze informacje, po wprowadzeniu przez niego indywidualnych danych.
Aby uzyskać wynik, wystarczy kolejno uzupełniać znaczące dla przedsiębiorcy pola. Pierwszym z nich jest rozwijana lista, z której wybiera się rok, dla którego oblicza się podstawę wymiaru składek. Następnie należy podać swój roczny przychód oraz dochód, a także liczbę dni kalendarzowych, w których prowadziło się swoją działalność. Ostatnim krokiem jest wciśnięcie przycisku Oblicz, co umożliwi odczytanie wyniku. Kalkulator mały ZUS Plus jest dostępny pod adresem: https://www.zus.pl/firmy/przedsiebiorco-przeczytaj-wazne/maly-zus-mdg-/kalkulator-mdg
Rezygnacja Mały ZUS Plus
W każdym momencie od udzielenia prawa do korzystania z benefitów programu, będzie można z nich również zrezygnować. Za rezygnację uznawane jest także niezgłoszenie się do programu mały ZUS plus w odpowiednim terminie.
- 6Udostępnienia
- 6
