Składka zdrowotna
Aktualizacja 27 grudnia 2022
Ile wynosi składka zdrowotna ZUS dla pracownika i pracodawcy? Kto opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne ZUS? Sprawdź najważniejsze informacje o składce i poznaj wysokość podstawy wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne ZUS 2022.
Co to jest składka na ubezpieczenie zdrowotne ZUS?
Składka na ubezpieczenie zdrowotne to kwota, którą płaci się do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych w celu pokrycia obowiązkowego lub dobrowolnego ubezpieczenia zdrowotnego. Niezaleganie z opłacaniem składek zapewnienia pokrycie kosztów leczenia przez Narodowy Fundusz Zdrowia, do którego ZUS przekazuje odpowiednie środki.
Ile wynosi składka na ubezpieczenie zdrowotne pracownika?
Pracownicy podlegający obowiązkowemu ubezpieczeniu zdrowotnemu płacą składkę w wysokości 9% podstawy wymiaru składki. Warto wziąć pod uwagę, że jest to inna podstawa niż w przypadku ubezpieczeń społecznych. Składka jest niepodzielna i opłacana każdego miesiąca podlegania ubezpieczeniu.
Dodatkowe zasady dotyczące składki zdrowotnej ZUS
- Osoba uzyskująca przychody z wielu tytułów do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym musi mieć opłaconą pełną składkę z każdego tytułu osobno.
- Jeżeli w ramach jednego z tytułów do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym uzyskuje się więcej niż jeden przychód, to płatnik składek musi opłacić pełną składkę od każdego uzyskanego przychodu oddzielnie.
- Jeżeli obliczona składka na ubezpieczenie zdrowotne ZUS jest wyższa od zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych, to składka musi zostać obniżona do wysokości tej zaliczki.
- Gdy płatnik składek nie oblicza zaliczki na podatek dochodowy od osób fizycznych od przychodów, to składka powinna zostać obniżona do 0 zł.
- Posiadając kilka tytułów do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym, składka opłacana z budżetu państwa zostanie sfinansowana tylko wtedy, gdy nie ma innej podstawy do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem.
- Osoba która posiada kilka tytułów do objęcia obowiązkowym ubezpieczeniem zdrowotnym ZUS (i wszystkie z nich finansowane są przez budżet państwa) będzie mieć opłaconą składkę wyłącznie z tego tytułu, który powstał najwcześniej.
Wyróżnia się także przypadki, w których płatnik stosuje ogólne zasady obliczania składki na ubezpieczenie zdrowotne pracownika. Ogólne zasady są stosowane w sytuacji, gdy podstawę do obliczenia składki zdrowotnej stanowi przychód:
- wolny od podatku dochodowego, od którego płatnik nie oblicza zaliczki na podatek PIT
- wolny od podatku dochodowego, od którego płatnik nie oblicza zaliczki na podatek PIT gdy pobiera się emeryturę, rentę lub uposażenie
- zwolniony od podatku ze względu na umowy o unikaniu podwójnego opodatkowania, od którego płatnik nie oblicza zaliczki na ten podatek (jeżeli osoba ubezpieczona należy do grona osób o których mowa w artykule 66 ust. 1 pkt 1 i 16 ustawy o świadczeniach opieki zdrowotnej)
- z tytułu wykonywania pracy na umowie zleceniu albo z tytułu pełnienia funkcji członka rady nadzorczej, od którego pobiera się zryczałtowany podatek dochodowy
Kto opłaca składkę na ubezpieczenie zdrowotne pracownika?
W ZUS składka zdrowotna opłacana jest w całości ze środków osoby ubezpieczonej. Oznacza to, że dokładnie 9% podstawy wymiaru składki pracownik pokrywa z własnej kieszeni. W przypadku pracowników Służby Celno-Skarbowej, członków rady nadzorczej i osób wykonujących umowę zlecenie, składka na ubezpieczenie zdrowotne jest obliczania, pobierana z dochodu i opłacana przez płatnika składek.
Wyróżnia się zaledwie kilka sytuacji, w których składka zdrowotna pokrywana jest przez inne podmioty:
- Jeżeli osoba posiada status osoby bezrobotnej, to składka zdrowotna opłacana jest przez urząd pracy. W przypadku gdy pobiera się zasiłek dla bezrobotnych, składka zdrowotna odliczana jest z dochodu.
- Gdy osoba przebywa na urlopie wychowawczym, składka na ubezpieczenie zdrowotne finansowana jest całkowicie przez budżet państwa.
- Dla osób pobierających świadczenie pielęgnacyjne, składka na ubezpieczenie zdrowotne ZUS finansowana jest przez wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne ZUS
Podstawa wymiaru składek to kwota, od której należy obliczyć składkę na ubezpieczenie zdrowotne w wysokości 9%.
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie pracownika i zleceniobiorcy
W przypadku ubezpieczenia zdrowotnego pracownika, podstawę wymiaru składek na to ubezpieczenie stanowi podstawa wymiaru składek na ubezpieczenia emerytalne i rentowe. Podstawę stanowi także wynagrodzenie otrzymywane za czas niezdolności do pracy przez chorobę. W tym przypadku podstawa nie jest ograniczona do kwoty 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Przed obliczeniem składki na ubezpieczenie zdrowotne podstawa wymiaru zostaje obniżona o kwoty składek na ubezpieczenia społeczne finansowane przez pracownika.
Podstawa wymiaru składek na ubezpieczenie zdrowotne osób wykonujących pozarolniczą działalność
Podstawę wymiaru składki stanowi zadeklarowana kwota nie niższa od 75% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia w sektorze przedsiębiorstw w IV kwartale roku poprzedniego, wraz z wypłatami z zysków. Nowa wysokość składki obowiązuje przez cały rok kalendarzowy. Warto pamiętać, że podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne nie jest ograniczone do 30-krotności prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia miesięcznego.
Podstawa wymiaru składki na ubezpieczenie zdrowotne dla osób na urlopie wychowawczym
W tym przypadku podstawę wymiaru składki stanowi kwota odpowiadająca wysokości specjalnego zasiłku opiekuńczego.
Składka zdrowotna ZUS dla przedsiębiorców
W 2022 wraz z wejściem w życie przepisów Polskiego Ładu zmieniły się zasady obliczania wysokości składki zdrowotnej ZUS dla przedsiębiorców. Wysokość składki uzależniona jest od wybranej przez płatnika składek formy opodatkowania. Składka będzie więc różnić się w zależności od tego, czy przedsiębiorca płaci podatki na zasadach ogólnych, ryczałtem od przychodów ewidencjonowanych czy też kartą podatkową. Aby ułatwić obliczenia, ZUS przygotował specjalny kalkulator składki zdrowotnej dla firm.
Sprawdź ile zapłacisz do ZUS na ubezpieczenia społeczne i zdrowotne w 2022 roku.
Składka zdrowotna na zasadach ogólnych
Podstawa wymiaru składki dla przedsiębiorców rozliczających podatki na zasadach ogólnych wynosi 9%.
Składka zdrowotna z ryczałtem ewidencjonowanym
Podstawa wymiaru składki zależna jest od prognozowanego przeciętnego wynagrodzenia.
- Dla dochodu do 60 000 zł, wysokość składki zdrowotnej to 9% od kwoty 60% przeciętnego wynagrodzenia
- Dla dochodu od 60 000 zł do 300 000 zł, wysokość składki zdrowotnej to 9% od kwoty 100% przeciętnego wynagrodzenia
- Dla dochodu powyżej 300 000 zł, wysokość składki zdrowotnej to 9% od kwoty 180% przeciętnego wynagrodzenia
Składka zdrowotna z podatkiem liniowym
Podstawa wymiaru składki zależy od dochodu firmy i wynosi 4,9% realnego dochodu.
Składka zdrowotna z kartą podatkową
Rozliczając się kartą podatkową, składka zdrowotna wynosi 9% wynagrodzenia minimalnego.
Podstawa prawna:
Ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 roku o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanej ze środków publicznych
Czytaj więcej:
ZUS składka zdrowotna: https://www.zus.pl/en/pracujacy/ubezpieczenie-zdrowotne-w-polsce/finansowanie-skladki-na-ubezpieczenie-zdrowotne
