Niezdolność do pracy niani a ZUS
Aktualizacja 28 października 2022
Opiekunowie dziecka zatrudniający nianię na podstawie umowy uaktywniającej stają się płatnikami składek. Nie muszą jednak pokrywać kosztów ubezpieczeń społecznych i zdrowotnych z własnej kieszeni. Jeżeli zostały spełnione odpowiednie warunki, niania będzie ubezpieczona przez opiekunów, ale składki pokryje budżet państwa. Z tego względu nianię mogą obejmować ubezpieczenia zarówno wypadkowe, jak i chorobowe (jeżeli została objęta dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym). Co zrobić, gdy niania zachoruje lub ulegnie wypadkowi przy pracy? Kto płaci chorobowe niani? Niezdolność do pracy niani a ZUS.
Wypadek przy pracy niani a ZUS
Twoja niania jest niezdolna do pracy, bo uległa wypadkowi przy pracy. Co dalej? Jeżeli niania została zgłoszona do ubezpieczeń społecznych, obejmuje ją ubezpieczenie wypadkowe. W takiej sytuacji, niezdolność do pracy wywołana wypadkiem przy pracy upoważnia do wypłacenia 100% podstawy wymiaru:
- zasiłku chorobowego (przysługującego od pierwszego dnia ubezpieczenia),
- świadczenia rehabilitacyjnego.
Świadczenia mogą być wypłacane nawet wtedy, gdy niania nie zgodziła się na objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym ZUS.
Co uznaje się za wypadek przy pracy niani?
Wypadek przy pracy zdefiniowany jest jako zdarzenie zewnętrzne w czasie wykonywania obowiązków zawodowych, które wywołało uraz lub śmierć poszkodowanego. Zadaniem Zakładu Ubezpieczeń Społecznych jest ustalenie przyczyn i okoliczności wypadku niani. Ustalona kolejność zdarzeń zostanie zawarta w Karcie wypadku przy pracy.
Wypadek do którego doszło w drodze do lub z pracy nie upoważnia do wypłaty świadczenia z ubezpieczenia wypadkowego. Można ubiegać się o świadczenie z ubezpieczenia chorobowego, o ile niania została nim objęta.
Zdarzenie powinno zostać zgłoszone przez nianię do ZUS bez zbędnej zwłoki. Jeżeli stan zdrowia poszkodowanego pozwala na wizytę w placówce ZUS, należy przedstawić urzędnikowi przyczyny zaistnienia wypadku. Koniecznym warunkiem jest również dołączenie dokumentacji dotyczącej zdarzenia. Kluczowe znaczenie może mieć:
- dokumentacja lekarska,
- oświadczenie świadków,
- oświadczenie opiekunów dziecka, jeżeli posiadają wiedzę o okolicznościach zdarzenia albo byli jego świadkami,
- zestaw dokumentów innych organów, jeżeli prowadziły postępowanie w sprawie zdarzenia.
Jakie dokumenty przekazać do ZUS, by niania otrzymała zasiłek chorobowy z tytułu ubezpieczenia wypadkowego?
Płatnik składek powinien przekazać do Zakładu Ubezpieczeń Społecznych:
- zaświadczenie lekarskie ZUS ZLA dostarczone przez poszkodowaną nianię,
- formularz ZUS Z-3a uzupełniony przez opiekuna zatrudniającego nianię.
Wymaga się złożenia obydwu dokumentów. Obowiązkiem niani jest dostarczenie zwolnienia w ciągu 7 dni od jego otrzymania. W przeciwnym wypadku wysokość świadczenia zostanie obniżona o 25%.
Jakie dokumenty przekazać do ZUS, by niania otrzymała świadczenie rehabilitacyjne z tytułu ubezpieczenia wypadkowego?
Aby niania mogła otrzymać świadczenie rehabilitacyjne, płatnik składek powinien przekazać do ZUS:
- wniosek o świadczenie rehabilitacyjne na druku ZNp-7 (napisane przez nianię),
- zaświadczenie o aktualnym stanie zdrowia na druku OL-9 (wypełniony przez lekarza),
- kartę wypadku przy pracy (sporządzoną wraz z nianią).
Choroba niani a ZUS
Twoja niania zachorowała – co dalej? Prawo do wypłaty świadczeń z tytułu choroby mają te nianie, które zdecydowały się na objęcie dobrowolnym ubezpieczeniem chorobowym ZUS. W takim wypadku, w razie niedyspozycji przysługuje im zasiłek chorobowy i świadczenie rehabilitacyjne. Trzeba jednak pamiętać, że prawo do świadczeń z zasiłku chorobowego powstaje dopiero po 90 dniach nieprzerwanego ubezpieczenia chorobowego. Do okresu 90 dni wlicza się jednak czas poprzednich ubezpieczeń chorobowych, jeżeli przerwa między nimi nie przekroczyła 30 dni.
Jak długo przysługuje zasiłek chorobowy niani?
Niania może otrzymywać zasiłek chorobowy przez okres do 182 dni. Ten okres wydłuża się do 270 dni, jeżeli niania zaszła w ciążę lub zachorowała na gruźlicę.
Jakie dokumenty przekazać do ZUS, by niania otrzymała zasiłek chorobowy z tytułu ubezpieczenia chorobowego?
Do wypłaty zasiłku konieczne będzie złożenie w ZUS:
- zaświadczenia lekarskiego (dostarczonego przez nianię),
- formularza ZUS Z-3a (wypełnionego przez płatnika).
Wymaga się złożenia obydwu dokumentów. Obowiązkiem niani jest dostarczenie zwolnienia w ciągu 7 dni od jego otrzymania. W przeciwnym wypadku wysokość świadczenia zostanie obniżona o 25%. Zaświadczenie Z-3a płatnik powinien dostarczyć do najbliższej placówki ZUS osobiście lub pocztą.
Jakie dokumenty przekazać do ZUS, by niania otrzymała świadczenie rehabilitacyjne z tytułu ubezpieczenia chorobowego?
Świadczenie rehabilitacyjne z tytułu ubezpieczenia chorobowego przysługuje niani, która wyczerpała już zasiłek chorobowy, ale nadal pozostaje niezdolna do pracy ze względu na chorobę. Gdy lekarz stwierdził, że dalsze leczenie rokuje odzyskanie zdolności do pracy, niania może otrzymać świadczenie rehabilitacyjne na okres nie dłuższy niż 360 dni.
Aby uzyskać świadczenie, płatnik powinien złożyć do ZUS:
- wniosek niani na druku ZNp-7, uzupełniony na co najmniej 6 tygodni przed zakończeniem pobierania zasiłku chorobowego,
- zaświadczenie o stanie zdrowia OL-9, uzupełnione przez lekarza,
- zaświadczenie o stanie ciąży, jeżeli świadczenie dotyczy okresu ciąży niani.
Kto wypłaca świadczenia niani?
Odpowiedź na pytanie kto płaci chorobowe niani zależy od statusu płatnika. Jeżeli opiekun zatrudnia tylko nianię, to świadczenie chorobowe wypłacane jest przez ZUS. W przypadku gdy płatnik składek prowadzi działalność i zatrudnia innych pracowników, to jego zadaniem jest wypłata zasiłków podobnie jak innym ubezpieczonym.
Jak rozlicza się świadczenie niani?
Za każdy miesiąc, w którym niania otrzymała świadczenie z ubezpieczenia wypadkowego lub chorobowego, płatnik składek musi przekazać dokumenty:
- ZUS DRA – deklaracja rozliczeniowa,
- ZUS RSA – imienny raport miesięczny, gdy świadczenie zostało wypłacone za cały miesiąc,
- ZUS RCA – imienny raport miesięczny, gdy niania otrzymała świadczenie za część miesiąca.
Płatnicy mogą otrzymać wsparcie ZUS w uzupełnianiu dokumentów. Urzędnicy pracujący w najbliższej placówce Zakładu Ubezpieczeń Społecznych mogą wypełnić za płatnika wszystkie formularze. W tym celu należy im dostarczyć:
- zaświadczenie lekarskie niani,
- wniosek niani o świadczenie rehabilitacyjne,
- informację o NIP i PESEL płatnika,
- imię, nazwisko, adres zamieszkania i numer PESEL niani,
- datę złożenia zaświadczenia lekarskiego przez nianię,
- informację o wypłaconym wynagrodzeniu dla niani za 12 miesięcy poprzedzających miesiąc, w którym zachorowała lub uległa wypadkowi.
Czytaj więcej:
ZUS DRA niania wzór: https://www.zus.pl/pracujacy/nianie/twoja-niania-zachorowala-co-robic-
- 2Udostępnienia
- 2
