Wypadek przy pracy ZUS
Co to jest wypadek przy pracy?
Za wypadek przy pracy uznaje się nagłe zdarzenie, które zostało wywołane przez czynniki zewnętrzne i spowodowało znaczący uraz lub śmierć pracownika.
Aby zdarzenie zostało uznane w ZUS za wypadek przy pracy musi mieć ono związek z pracą:
- w czasie realizacji podstawowych zadań zawodowych lub poleceń przełożonych,
- w czasie wykonywania czynności na rzecz pracodawcy bez polecenia przełożonego,
- w czasie pozostawania do dyspozycji pracodawcy pomiędzy jego siedzibą a miejscem realizacji zadań zawodowych określonym w umowie o pracę.
Za wypadek przy pracy uważa się także sytuacje, w których do urazu doszło:
- w czasie podróży służbowej, o ile do zdarzenia doszło ze względu na realizację zadań służbowych
- w momencie szkolenia dotyczącego powszechnej samoobrony
- w momencie realizacji zadań zleconych przez organizacje związkowe
Ze względu na charakterystykę wykonywanego zawodu, za wypadek przy pracy mogą zostać uznane także urazy lub śmierć pracownika podczas:
- uprawiania sportu w czasie trwania treningu albo zawodów (dla osób pobierających stypendium sportowe)
- wykonywania odpłatnie pracy w czasie aresztowania lub odbywania kary pozbawienia wolności
- pełnienia funkcji senatora lub posła, który pobiera uposażenie
- odbywania stażu, szkolenia
- pobierania stypendium w okresie odbywania studiów podyplomowych
- wykonywania pracy na rzecz spółdzielni kółek rolniczych lub spółdzielni produkcyjnej
- wykonywania pracy na podstawie umowy agencyjnej, uaktywniającej
- wykonywania obowiązków związanych z prowadzeniem działalności pozarolniczej
- wykonywania czynności religijnych
- odbywania służby zastępczej
- nauki w Krajowej Szkole Administracji Publicznej
Do jakich świadczeń ZUS uprawnia wypadek przy pracy?
Osoby które uległy wypadkowi przy pracy i podlegają ubezpieczeniu mogą liczyć na szereg świadczeń z ZUS. W zależności od złożonego wniosku i okoliczności, świadczenie które może zostać przyznane to:
- odszkodowanie jednorazowe
- świadczenie rehabilitacyjne
- pokrycie kosztów leczenia z zakresu szczepień, stomatologii lub przedmiotów ortopedycznych
- zasiłek chorobowy
- zasiłek wyrównawczy
- renta z tytułu niezdolności do pracy
- renta rodzinna
- dodatek pielęgnacyjny
- dodatek do renty rodzinnej
Kiedy ZUS nie wypłaca świadczenia za wypadek przy pracy?
Zakład Ubezpieczeń Społecznych może odmówić wypłaty świadczeń za wypadek przy pracy. Dzieje się tak w sytuacji, gdy do wypadku doszło na skutek rażącego niedbalstwa lub zdarzenie zostało spowodowane umyślnie. Urząd nie wypłaci świadczeń również tym pracownikom, którzy w momencie zdarzenia pozostawali nietrzeźwi, znajdywali się pod wpływem środków odurzających albo psychotropowych.
Wypadek przy pracy z winy pracownika
Gdy jedyną przyczyną wypadku jest naruszenie przepisów o ochronie życia i zdrowia, niemożliwe jest uzyskane odszkodowania przez pracownika. Odszkodowanie za wypadek przy pracy należy się jednak członkom rodziny ubezpieczonego. Oznacza to, że jeżeli na skutek wypadku doszło do śmierci pracownika, członkowie jego rodziny mogą liczyć na wypłatę należnych środków z ZUS.
Zadłużenie w ZUS a wypadek przy pracy
Osoby które prowadzą pozarolniczą działalność (lub są duchownymi i samodzielnie opłacają składki na swoje ubezpieczenie) tracą prawo do wypłaty świadczeń z tytułu wypadku przy pracy, gdy mają dług w Zakładzie Ubezpieczeń Społecznych. Jeżeli zadłużenie w dniu wypadku lub złożenia wniosku o wypłatę świadczenia przekracza 6,60 zł, przedsiębiorca nie otrzyma świadczeń.
Prawo do ich uzyskania odzyskuje się w momencie spłaty całości zadłużenia, jednak ten proces nie może zająć dłużej niż 6 miesięcy. Po tym okresie czasu prawo do zasiłku chorobowego, świadczenia rehabilitacyjnego, jednorazowego odszkodowania i świadczeń na pokrycie kosztów leczenia stomatologicznego może się przedawnić.
Postępowanie powypadkowe ZUS
Jakie kroki należy podjąć gdy doszło do wypadku? Zakład Ubezpieczeń Społecznych opracował postępowanie powypadkowe, dzięki któremu uzyskanie odszkodowania za wypadek przy pracy stanie się możliwe w najszybszym możliwym czasie. W zależności od tego czy wypadkowi uległ pracownik zatrudniony na podstawie umowy o pracę czy innej, zmieniają się urzędowe procedury.
Wypadek przy pracy w czasie zatrudnienia na podstawie umowy o pracę
Pracownicy którzy doznali wypadku i jednocześnie są w stanie samodzielnie zgłosić ten fakt przełożonemu, powinni zrobić to bez zbędnej zwłoki. W przeciwnym wypadku obowiązek zgłoszenia wypadku spada na świadków zdarzenia lub samego przełożonego. Miejsce zdarzenia powinno zostać zabezpieczone, uniemożliwiając przemieszczanie się na jego terenie osobom niepowołanym. Należy wyłączyć również wszelkie maszyny które mogły przyczynić się do wywołania zdarzenia.
Pracodawca który otrzymuje zgłoszenie wypadku zostaje zobowiązany do przeprowadzenia postępowania powypadkowego. Wiąże się z to z koniecznością powołania wykwalifikowanego zespołu powypadkowego. Jego zadaniem jest ustalenie wszystkich okoliczności oraz przyczyn zdarzenia, a następnie sporządzenie protokołu w ciągu 14 dni od otrzymania zgłoszenia. Gdy dotrzymanie terminu okaże się niemożliwe, uzasadnienie opóźnienia również musi zostać zawarte w dokumentacji.
Wypadek przy pracy w czasie zatrudnienia na podstawie innej umowy
W przypadku osób poszkodowanych wykonujących pracę w ramach innej umowy niż o umowa o pracę, obowiązek przeprowadzenia postępowania powypadkowego spada na podmiot na rzecz którego realizowane były czynności zawodowe. W przypadku przedsiębiorców prowadzących własną działalność, postępowanie powypadkowe przeprowadzi Zakład Ubezpieczeń Społecznych. W ciągu 14 dni od zgłoszenia zdarzenia podmiot jest zobowiązany do przygotowania karty wypadku.
Protokół powypadkowy ZUS
Zespół powinien przygotować protokół powypadkowy w odpowiedniej liczbie egzemplarzy. Każdy z nich musi zawierać:
- protokół przesłuchania poszkodowanego,
- protokoły przesłuchań świadków,
- zebrane materiały dowodowe, takie jak dokumenty, opinie lekarskie i specjalistyczne, zdjęcia z miejsca wypadku i szkice.
Jeden egzemplarz protokołu zawsze powinien zostać przekazany poszkodowanemu lub członkom jego rodziny. W ten sposób istnieje możliwość złożenia zastrzeżeń co do informacji znajdujących się w karcie wypadku.
Karta wypadku dla osób niebędących pracownikami
Jeżeli poszkodowany nie jest pracownikiem, karta wypadku zostanie sporządzona przez:
- instytucję wypłacają stypendium sportowe
- instytucję na rzecz której realizowało się odpłatną pracę w czasie odbywania kary pozbawienia wolności lub tymczasowego aresztowania
- Kancelarię Sejmu (w przypadku posłów)
- Kancelarię Senatu (w przypadku senatorów)
- pracodawcę u którego odbywa się staż
- spółdzielnię produkcyjną (w przypadku gdy jest jej członkiem)
- podmiot u którego realizuje się zadania na podstawie umowy zlecenia lub agencyjnej
- Zakład Ubezpieczeń Społecznych (w przypadku przedsiębiorców)
- odpowiednią instytucję diecezjalną (w przypadku osób duchownych)
- pracodawcę u którego odbywa się służbę zastępczą
- Krajową Szkołę Administracji Publicznej (w przypadku słuchaczy tej szkoły)
Czytaj więcej:
Pojęcie choroby zawodowej ZUS: https://www.zus.pl/swiadczenia/swiadczenia-z-tytulu-wypadkow-oraz-chorob-zawodowych/pojecie-choroby-zawodowej
- 5Udostępnienia
- 5
