Podstawa wymiaru emerytur i rent ZUS
Co to jest podstawa wymiaru emerytury i renty ZUS?
Podstawa wymiaru emerytur i rent jest najważniejszym z trzech czynników, które mają wpływ na wysokość wypłacanych świadczeń emerytalnych wedle starych zasad. Dotyczy więc wszystkich emerytów, którzy urodzili się przed 1 stycznia 1949 roku.
W sytuacji gdy emerytura będzie wyższa od emerytury minimalnej, ale podstawa wymiaru będzie niższa niż emerytura minimalna, to wysokość emerytury zostanie ograniczona do kwoty najniższej emerytury. Można więc zauważyć, że czynnik jakim jest podstawa wymiaru emerytury i renty ZUS jest kluczowy.
Jak obliczana jest podstawa wymiaru emerytury i renty?
W celu ustalenia podstawy wymiaru emerytur i rent Zakład Ubezpieczeń Społecznych bierze pod uwagę wcześniejsze zarobki, czyli podstawę wymiaru na ubezpieczenia emerytalne i rentowe (od 1 stycznia 1999 roku) lub na ubezpieczenia społeczne (do 31 grudnia 1998 roku). Osiągnięte zarobki muszą jednak znajdywać się w jednym z dwóch ustalonych przez urząd okresów:
- zarobki z 10 kolejnych lat kalendarzowych, które interesant wybiera samodzielnie z ostatnich 20 lat kalendarzowych sprzed roku zgłoszenia wniosku o wypłacenie emerytury,
- zarobki z 20 kolejnych lat kalendarzowych, które interesant wybiera z całego okresu w którym podlegał ubezpieczeniom społecznym.
Do obliczeń pod uwagę brane są również kwoty wynagrodzeń za czas niezdolności do pracy i kwoty pobieranych zasiłków (świadczenia rehabilitacyjnego, chorobowego, macierzyńskiego, opiekuńczego, zasiłku, świadczenia lub dodatku wyrównawczego, a także wartość zasiłku dla bezrobotnych, świadectw rekompensacyjnych, zasiłków szkoleniowych albo stypendiów z Funduszu Pracy za okres niezdolności do pracy).
Jeżeli interesant nie wie która opcja będzie dla niego korzystniejsza, powinien zaznaczyć ten fakt w składanym wniosku. W takiej sytuacji urząd wybierze dla niego bardziej opłacalny wariant.
Ustalanie wysokości podstawy emerytur i rent ZUS
Aby obliczyć wysokość podstawy wymiaru emerytury i renty, Zakład Ubezpieczeń Społecznych wykonuje cztery dokładnie opisane kroki:
- Dla każdego roku wybranego przez interesanta (które określił w jednym z dwóch zakresów) sumowane są kwoty zarobków i innych wypłaconych świadczeń, które urząd uwzględnia przy ustalaniu wysokości podstawy
- Następnie Zakład Ubezpieczeń Społecznych oblicza stosunek każdej z sumowanych wartości do rocznej wartości przeciętnego wynagrodzenia w danym roku. Wynik obliczeń wyraża się w procentach.
- Kolejnym krokiem jest wyliczenie średniej arytmetycznej obliczonych wcześniej procentów. Średnia stanie się wskaźnikiem wysokości podstawy wymiaru emerytury lub renty i nie może przekraczać 250%.
- Ostatni etap to obliczenie podstawy wymiaru emerytury lub renty ZUS, który będzie wynikiem pomnożenia wskaźnika wysokości przez kwotę bazową.
Udowodnienie wysokości zarobków za wybrany okres
W wybranym okresie interesant będzie musiał udokumentować swoje zatrudnienie na podstawie umowy o pracę oraz udowodnić osiągane zarobki. Gdy nie ma możliwości by wykazać w dokumentach wysokość zarobków, urząd przyjmie do obliczeń kwotę minimalnego wynagrodzenia w danym okresie. Taka sytuacja może być spowodowana faktem, że zakład pracy w którym pracownik wykonywał swoje obowiązki przestał już funkcjonować. Udokumentowanie zarobków może okazać się wtedy znacznie utrudnione.
Ustalanie podstawy wymiaru emerytury i renty dla osób, które już pobierały świadczenia
Osobie która ubiega się o emeryturę lub rentę i jednocześnie posiada już uprawnienia do świadczenia przedemerytalnego, emerytalnego, lub renty z tytułu niezdolności do pracy Zakład Ubezpieczeń Społecznych ustali nową podstawę wymiaru emerytury i renty. Zasady jej obliczenia ulegną jednak zmianie.
Podstawa wymiaru emerytury dla osób, które pobierały emeryturę
W przypadku gdy interesant pobierał już emeryturę, do obliczenia nowej podstawy wymiaru będzie brana pod uwagę wcześniejsza podstawa wymiaru, ale z uwzględnieniem waloryzacji które miały miejsce od momentu pierwszego pobrania świadczenia.
Osoby którym przyznano wcześniejszą emeryturę i kontynuowały zatrudnienie podlegają innym zasadom. Mają one możliwość złożenia wniosku o ponowne obliczenie wcześniejszej emerytury od przeliczonej podstawy wymiaru. Należy to zrobić przed złożeniem wniosku o następne świadczenie emerytalne. Tylko w takim przypadku będzie możliwość przyjęcia do obliczeń przeliczonej podstawy wymiary emerytury wcześniejszej.
Podstawa wymiaru emerytury dla osób, które pobierały rentę z tytułu niezdolności do pracy
Jeżeli interesant składający wniosek o przyznanie emerytury posiada już prawo do renty z tytułu niezdolności do pracy, powinien zaznaczyć w dokumencie, aby Zakład Ubezpieczeń Społecznych:
- przyjął zwaloryzowaną podstawę wymiaru renty za podstawę wymiaru emerytury
- podstawę wymiaru emerytury obliczył na nowo z uwzględnieniem nowych (lub tych samych) zarobków
Podstawa wymiaru renty dla osób, które pobierały świadczenie przedemerytalne
Uprawnieni do pobierania świadczenia przedemerytalnego którzy ubiegają się o rentę z tytułu niezdolności do pracy muszą wykazać swoje zarobki aby ZUS mógł obliczyć podstawę wymiaru renty. W takiej sytuacji podstawa wymiaru zależy od zasad przewidzianych dla zasiłków przydzielanych pierwszy raz.
- 2Udostępnienia
- 2
