Liczba godzin pracy. Czas pracy 2022

Aktualizacja 1 września 2022

Wymiar czasu pracy, czyli liczba godzin, która powinna zostać przepracowana przez pracownika w danym okresie rozliczeniowym jest regulowania prawnie.  Zgodnie z zawartością Kodeksu Pracy (art. 129 § 1) czas pracy może wynosić maksymalnie 8 godzin w skali doby oraz 40 godzin w pięciodniowym tygodniu pracy. W przypadku osób zatrudnionych na niepełny etat czas pracy ulega pomniejszeniu proporcjonalnie do czasu pracy pełnego etatu. W 2022 roku pełny czas pracy wynosi 2008 godzin, czyli 251 dni roboczych.

Czym jest czas pracy?

Czasem pracy, lub inaczej wymiarem pracy, określa się czas, w którym pracownik jest poddany do dyspozycji pracodawcy w wyznaczonym miejscu pracy. Poprzez pozostawanie do dyspozycji rozumie się nie tylko faktyczną pracę, ale także stan gotowości do pracy. Co istotne, z punktu widzenia prawa do wymiaru pracy zalicza się nie tylko okresy świadczenia pracy, ale i przerwy w pracy (zarówno obowiązkowa przerwa 15-minutowa, jak i przerwy na karmienie dziecka), czas szkoleń w zakresie bhp, przerwy dla osób pracujących przy monitorach, czy czas przeprowadzania okresowych badań lekarskich.

Praca wykonywana ponad określony wymiar czasowy to inaczej zwane nadgodziny. Przykładowo, jeśli w lutym 2022 pracownik zatrudniony na pełny etat przepracował 165 godzin, to spędził 5 godzin pracy na nadgodzinach. Należy mieć na uwadze, że nadgodziny są dopuszczane tylko w nielicznych przypadkach – gdy przeprowadza się akcje ratownicze, ochronę mienia, środowiska, usuwa awarię lub gdy pracodawca deklaruje szczególne potrzeby. Niestety termin “szczególne potrzeby” nie został precyzyjnie określony, przez co zostawia szerokie pole do interpretacji. Szczególne potrzeby mogą oznaczać zarówno zwiększoną ilość zamówień, jak i chorobę innego pracownika. Do obowiązków pracodawcy należy zaplanowanie czasu pracy z zachowaniem możliwości prawa do nieprzerwanego odpoczynku – dobowego i tygodniowego. Pracownik ma prawo do 11 godzin w ciągu doby takiego odpoczynku. Ma to wpływ na ilość nadgodzin – określa ich maksymalną liczbę. Skoro ma prawo do dziennego odpoczynku wynoszącego 11 godzin, to nie może spędzić w pracy więcej niż 13 godzin – uwzględniając w tym już nadgodziny.

Jak obliczyć wymiar czasu pracy?

W celu poprawnego obliczenia wymiaru czasu pracy w konkretnym okresie rozliczeniowym, należy wykonać kilka działań. Po pierwsze liczbę pełnych tygodni, występujących w danym okresie rozliczeniowym, należy pomnożyć przez 40 godzin (wynik A). W kolejnym kroku należy pomnożyć 8 godzin oraz liczbę dni pozostałych do końca okresu rozliczeniowego, które przypadają od poniedziałku do piątku. Takie dni określa się mianem dni wystających (wynik B). Otrzymane wyniki tych dwóch działań należy dodać do siebie (wynik A + wynik B = wynik C). Należy zaznaczyć, że wymiar czasu pracy zostaje obniżony o 8 godzin za każde święto wolne od pracy, przypadające w dni inne niż niedziela. Czas pracy zmniejsza się także przez każdorazową, usprawiedliwioną nieobecność w pracy – jak np. urlop. Tę liczbę należy odjąć od wyniku z poprzedniego akapitu (wynik C – 8).

Szczegółowy czas pracy w 2022

Jak wygląda czas pracy w 2022 roku? Polacy najwięcej godzin przepracują w marcu. Na ten najbardziej pracowity miesiąc przypada aż o 32 godziny pracy więcej niż w styczniu! Zobacz jak prezentują się pozostałe miesiące w tabeli poniżej.

Przeczytaj również: Aktywacja bonu turystycznego

Święta ustawowo wolne obniżające czas pracy 2022

Zgodnie z ustawą z dnia 18 stycznia 1951 r. o dniach wolnych od pracy przewiduje się 13 dni świątecznych. W roku 2022 jedynie dziewięć dni przypada na dzień inny niż niedziela. Do takich świąt zalicza się m. in. drugi dzień Bożego Narodzenia, czy Boże Ciało. W 2022 roku tylko raz ma miejsce sytuacja, że święto ustanowione jako dzień wolny od pracy wypada w sobotę. Dzieje się to w Nowy Rok. W tym przypadku wymiar czasu pracy ulega pomniejszeniu o 8 godzin. Pracodawca w zamian za to święto musi oddać pracownikowi wolne w inny dzień.Ten dzień powinien być odebrany do końca okresu rozliczeniowego. W znacznej większości firm będzie to miało miejsce w styczniu. Niektóre firmy, które stosują roczny okres rozliczeniowy, będą mogły oddać ten dzień w grudniu. Zobacz w poniższej tabeli jak prezentuje się sytuacja z pozostałymi świętami.

Dni świąteczne w 2022 roku, które obniżają wymiar czasu pracy

Przykład — czas pracy, styczeń 2022

W celu lepszego zrozumienia sposobu obliczania czasu pracy, posłużymy się przykładem stycznia 2022 roku. Styczeń posiada 4 pełne tygodnie. Poniedziałek 31 stycznia to wspomniany wcześniej dzień wystający. Otrzymujemy dane: 4 tygodnie x 40 godzin = 160 godzin; 1 dzień wystający = 8 godzin, 2 dni świąteczne, przypadające na 1 oraz 6 stycznia = 2 x 8 godzin = 16 godzin Następnie obliczamy: 160 godzin + 8 godzin – 16 godzin = 152 godziny pracy Oznacza to, że w styczniu 2022 roku wymiar pracy wynosi 152 godziny.